Moda tarihinde kadına ilk defa smokin giydiren, 60’lı yılların kadınını süs bebeği olmaktan çıkarıp maskülen kıyafetlerle özgürleştiren, devrimci modacı!

1936’da Cezayir’de varlıklı bir ailenin çocuğu olarak doğan Yves Saint Laurent’in en büyük tutkusu her zaman giysiler olur. Çocukluğu kağıt bebeklerle, çizimlerle geçen ünlü modacının ilk giydirdiği kişi ise büyük hayranlık duyduğu annesidir. 18 yaşında bir moda tasarım yarışmasını kazanarak dikkatleri üstüne çeker ve Paris haute couture dünyasına adım atar. Ardından Vogue Paris editörü Michel de Brunhoff tarafından Christian Dior’la tanıştırılır. Laurent, Dior’da kısa süre içinde yeteneğini kanıtlar ve baş tasarımcı olmayı başarır. 21 yaşında ise Dior’un ölümünün ardından, kendi kreasyonunu başarıyla sunarak, moda çevresinde adını tanıtır. Bir süre sonra Pierre Berge ile ortak olarak kendi modaevini açan Yves Saint Laurent; işin estetik ve yaratım kısmıyla, Berge ise işletmecilik yönüyle ilgilenmeye başlar. İkilinin aralarında kurulan müthiş denge, 1960 ila 1970 yılları arasında moda camiasında YSL rüzgarlarının esmesine sebep olur. Laurent, zarif fakat kuraldışı tasarımlarıyla sokak modasını haute couture’e taşır. Artık hazır giyim, yani “Ready to wear” koleksiyonunu çıkaran ilk Fransız tasarımcı sıfatıyla da dünya modasının öncülerinden biridir. Hazır giyim koleksiyonun ilk müşterisi ise dönemin ünlü Fransız aktristi Catherine Deneuve olur. Yine Grace Kelly, ünlü modacının hayranları ve müşterileri arasındadır. O yıllar için devrim niteliği taşıyan ve ayrımcılığı ortadan kaldıran bir yaklaşımla, podyumda ilk kez siyahi mankenleri kullanan ilk modacı da Yves Saint Laurent’dir.

Dönemin Fransa Başkanı Jacques Chirac tarafından “Légion d’Honneur” ödülüne layık görülen Yves Saint Laurent, 2002’de işlerini sağlık problemlerinden dolayı tasfiye ederek, markasının haklarını Gucci grubuna devreder. 2008 yılında ise hayata veda eder.

Yves Saint Laurent’in tam bir edebiyat tutkunu olduğundan ve tasarımlarında edebiyattan esinlendiğinden bahseden Pierre Berge’e göre edebiyat, Laurent’ın hayatını ve tasarımlarını her daim etkileyen bir unsur. Cocteau, Proust, Aragon ve Apollinaire’e ithafen hazırladığı koleksiyonlarda da bu sıkı ilişki fark ediliyor.

Yves Saint Laurent’in bundan tam 48 yıl önce, 1966 yılında kadınlara smokin giydirerek başlattığı devrim, birçok genç modacıya hala ilham kaynağı olmaya devam ediyor. O dönemin geleneksel kadın giyim kurallarına başkaldırdığı için ‘modanın anarşisti’ olarak kabul edilen ünlü modacı, tasarladığı unisex kıyafetler, safari ceketleri ve süveterleri, dar taytlar ve uzun dar botlar ile Fransız modasının kurallarını derinden sarstı. Hazırladığı koleksiyonlarda kadının toplum içinde giderek artan rolünü yansıtmayı başaran Saint Laurent in tasarımları hafif maskülen, asil ve seksiydi. Laurent, 2002 yılında basına yaptığı bir açıklamada da kadınları moda aracılığıyla özgürleştirmeye çalıştığını şu sözlerle ifade ediyordu: “Günümüz çağdaş kadınının gardırobunu yarattım, kendi çağımın dönüşümüne bu şekilde katkım oldu. Benim kıyafetlerle yaptığım şey, resimde, müzikte, mimaride ve diğer sanat dallarında yapılanlar kadar önemli olmayabilir. Ama olsun, ben kendimi kadınların hizmetine sunmak istedim. Yani onlara, bedenlerine, giydiklerine, hayatlarındaki tutumlarına hizmet etmek, son yüzyılda yaşanan kadın özgürleşme hareketleri içerisinde onlara eşlik etmek istedim.”

Yves Saint Laurent

Yves Saint Laurent’in Tahtının Yeni Sahibi: Hedi Slimane…

Skinny tasarımlarıyla erkek modasına yeni bir ruh katan ve tarz getiren Slimane; “Takım elbise giymek zorunda kaldığınızda karakterinizden ödün vermek zorunda değilsiniz, bu şekilde giyinerek de farklılığınızı ve stilinizi korumanız mümkün” diyor…

Tunuslu bir baba ve İtalyan bir annenin çocuğu olan Hedi Slimane, 1968 yılında Paris’de doğar. Fotoğraf tutkusu küçük yaşlarda başlayan Slimane, daha 11 yaşındayken karanlık odada siyah beyaz fotoğraf basmayı öğrenir. 1996 yılında Yves Saint Laurent’de kreatif direktör olarak görev yapmaya başlar. Fakat tasarımlarında kullandığı dar ve sıra dışı kalıpların yarattığı tartışmalar nedeniyle bir süre sonra anlaşmazlıklar yaşamaya başlayan tasarımcı, 2000 yılında YSL ile yollarını ayırır. 2002’de Dior’la çalışmaya başlayan Slimane, modaeviyle çalıştığı 7 yıl boyunca erkek modasının kalıplarını ve maskülenle feminen arasındaki çizgiyi esneterek değiştirir. Mick Jagger, Jack White, David Bowie gibi isimlerle çalışır; The Kills, The Libertines, Franz Ferdinand gibi grupları giydirir. İlhamını Pete Doherty gibi rock yıldızlarından alan Hedi Slimane’nin moda şovlarında, Razorlight gibi grupların Dior için özel olarak bestelediği parçalar çalınır.
Dior Homme ile “skinny” takımları erkek giyim literatürüne sokan Slimane, erkek giyim tarihini değiştirir. Öyle ki tasarımcının yakın takipçisi olan ünlü modacı Karl Lagerfeld de kıyafetlerinde Slimane’i tercih eden isimler arasında.

Hedi Slimane

2007 yılında Dior’dan ayrılarak kariyerine bir süre fotoğrafçı olarak devam eden Hedi Slimane, Berlin, New York, Tokyo, Münih, Zürih, Lizbon, Amsterdam, Brüksel ve Paris’te fotoğraf sergileri açar. Amy Winehouse’dan Keith Richards’a; Lou Reed’den Brian Wilson’a çok sayıda ünlü ismin kulis fotoğraflarını ve başta Vogue olmak üzere pek çok moda dergisi için moda fotoğrafları çeken Slimane’nin tasarımcı kimliğinin yanı sıra fotoğrafçı kimliğinin de ağır bastığı, hatta hayata fotoğraf makinesinden bakar gibi baktığı söylenebilir. Ağırlıklı olarak siyah beyaz fotoğraflar çeken Slimane’nin fotoğraflarındaki punk, tutkulu, gerçekçi ve anlamlı ifadeler; kişilerin bazen cinselliğini, bazen isyankârlığını ama genellikle maskesizliğini yansıtır.

YSL’ın Stefano Pilati ile yollarını ayırmasından hemen sonra hayatında ilk defa kadınlar için koleksiyon tasarlamak üzere YSL’ye kreatif direktör olarak geri dönen Hedi Slimane, ilk olarak Yves’i kaldırarak, markanın ismini Saint Laurent Paris olarak değiştirir. Fakat marka, ikonik  YSL logosunu parfüm, çanta, cüzdan ve kemer gibi ürünlerde kullanmaya devam etme kararı alır. Model yerine Kim Gordon ve Courtney Love gibi rock yıldızlarını kullanan modacı, kısa sürede yaptığı uçuk yeniliklerle Saint Laurent i en çok taklit edilen moda evi haline getirir. 2013 koleksiyonunun tanıtım defilesinde Marilyn Manson’u podyuma çıkaran Slimane, sonrasında da Justin Timberlake ve Daft Punk gibi isimlerle çalışır.

Saint Laurent bu kez çok daha iddialı!

Saint Laurent en son 2002 yılında couture koleksiyonu hazırlamıştı. Ünlü marka 13 yıllık aradan sonra geçtiğimiz ay tanıttığı yeni haute couture koleksiyonuyla bir kez daha tüm dikkatleri üzerine çekmeyi başardı. Özellikle ilk kez 1966 yılında Yves Saint Laurent tarafından tasarlanan ve moda tarihinin ilk kadın smokini olan “Le Smoking” modelinin; oldukça dar kalıplı, yeni “skinny” 2015 Slimane versiyonu çok beğenildi.

Kreatif Direktör Hedi Slimane’in 2012’de dekorasyonuna başladığı Saint Laurent Haute Couture atölyesinde, film yıldızları ve ünlü müzisyenler için de el yapımı özel parçalar üretilecek. Ayrıca modaevi yalnızca kadınlara değil, erkeklere de hizmet verilecek. Bununla birlikte marka sorumlusu tarafından yapılan basın açıklamasına göre bu ayrıcalıktan yalnızca tanıdıklar  faydalanabilecek. Yani Saint Laurent’de kıyafet diktirmek isteyenlerin sadece çok parasının olması yeterli değil, sağlam bağlantı da şart! Slimane, yeni haute couture atölyesinde Yves Saint Laurent’e de ithaf ettiği bir koleksiyon hazırlamış. İnci beyazı ipekten, el işçiliğiyle hazırlanmış özel tasarımlar ise sınırlı sayıda üretilmiş. Atölyede üretilen parçaların tüm detayları, çizimleri ve kimler için yapıldığı, altın varaklı özel bir deftere kaydediliyor. Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamaya göre YSL’nin karı geçtiğimiz yıla göre yüzde 38 artış göstermiş. Görünen o ki Hedi Slimane’nin yaratıcılığı ve başarısı, YSL markasının sadece prestijini değil finansal grafiğini de her geçen gün yükseltecek.

Yazı: Pınar Efe